 MR01E |
 MR01 |
 MR01 |
 MR01 |
Motorower MR01 "Ryś", Mr01"Ryś-Lux" , MR01E "Ryś", MR01B"Ryś"
|
MR01E |
MR01 |
MR01 |
MR01 |
Dane ogólne:
Producent
ZMZ Zakłady Metalowe Wrocław Zakrzów ul. Przedwiośnie 2
Lata produkcji
1958-63
Ilość egzemplarzy
? (90 tysięcy współnie z Żakiem)
Historia powstania
Pierwszy polski powojenny motorower powstał w rekordowym tempie pięciu miesięcy od
założeń do prototypu. Sytuacja przemysłu zbrojeniowego (a WSK takim był i jest
zresztą cześciowo do dziś pod nazwą PZL Hydral) pod koniec lat piećdziesiątych
stała się na tyle trudna, ze wrocławski zakład zaczął rozglądać sie za dodatkową
produkcją. Założenia do produkcji motoroweru zostały sformułowane w styczniu
1957 roku i do pracy w dwóch sasiadujacych zakładach (WSK i ZWM-dzisiejszy Polar)
przystąpiły dwa zespoły konstruktorów. Silnik powstał w WSK Psie Pole w zespole,
w skład którego weszli m.in. inż. Zdzisław Haman, inż, Marian Skąpski, a pozostałe
elementy zespół ZMZ w składzie inż. Zbigniew Domicz, inż Edward Janas, inż. Roman
Wachowiak.
Delegacja WFM wizytując zakład stwierdziła wtedy "mają przerost ambicji ale żadnego doświadczenia i nic z tego nie będzie!"
Po kilku miesiącach od tego momentu 50 motorowerów Ryś zaprezentowano na defiladzie pierwszomajowej w 1958 roku.
Jako wzór do rozmyślań zostały zakupione motorower austriacki firmy Haleiner
Motorenwerke oraz NRD-owski Simson SR-1. Motorower austriacki był nowoczesną
konstrukcją z przednim zawieszeniem telskopowym, tylnym zawieszeniem na wahaczu z
dwoma teleskopami. Simson charakteryzujacy się dużymi nietypowymi kołami oraz
zawieszeniem przednim na krótkim wahaczu pchanym resorowanym za pomoca klocków
gumowych oraz zawieszeniem tylnym na podwójnym wahaczu amortyzowanym również
klockiem gumowym umieszczonym wysoko pod siodłem. Niewykluczone ze stąd wział się
pomysł tylnego zawieszenia Rysia.
Powstały motorower był konstrukcją nowoczesną i zaskakiwał nowatorskimi
rozwiązaniami. Silnik został przystosowany do późniejszego zwiekszenia pojemności
do 70 ccm do czego jednak nigdy nie doszło.
W roku 1958 wykonano 400 szt motorowerów, w 59 planowano 20 tyś egz. Docelowo planowano
produkcje 45 tys pojazdów w roku.
W ciagu produkcji nie wprowadzano zasadniczo większych zmian konstrukcyjnych nie
licząc drobnych zmian w skrzyni biegów, gaźniku oraz nowej obudowy tylnej
pozwalajacej obniżyc siodło o 50 mm kosztem zmniejszenia skrzynki narzędziowej, dla ułatwienia
wsiadania.
Eksportowa wersja Ryś-Lux miała dodatkowe podwójne listwy po bokach oraz chromowane boki zbiornika.
15 maja 1963 roku na wniosek ówczesnego kierownika ZM Zakrzów Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego zdecydowało aby produkcją motorowerów przenieść do Zakładów Rowerowych w Bydgoszczy skupiając się wyłącznie na produkcji chłodziarek.
Charakterystyka techniczna:
Silnik
Typu SM01 lub SM01B dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym, jednocylindrowy,
chłodzony powietrzem. Średnica cylindra 38 mm skok tłoka 44 mm, pojemność skokowa
49,8 ccm. Stopień sprężania 6,5. Moc maksymalna 1,6 KM (32 KM/l) przy 5600 obr/min.
Cylinder zeliwny, glowica ze stopu lekkiego z dekompresorem sterowanym dzwignią
przy kierownicy. Wal korbowy i stopa korbowodu lozyskowane tocznie. Rozrusznik
nożny - pedały. Paliwo - mieszanka (1:20) z olejemLux10
"Rysie" z ostatniej serii produkcyjnej w roku 1963 wyposażano również w
silniki S38 i ten model był znany jako MR1B
Gaźnik
Poziomy typu G12 z centralnym pływakiem o średnicy gardzieli 12 mm.
Główna dysza paliwowa 0,55 mm. Filtr paliwa mokry siatkowy z przesłoną rozruchową.
Sprzęgło
Mokre dwutarczowe z wkładkami korkowymi umieszczone na wale wejściowym skrzyni
biegów.
Skrzynia biegów
Dwubiegowa, zblokowana z silnikiem. Zmana biegów lewą rękojescią kierownicy.
Wskaznik włączonego biegu. Przełożenia całkowite: I-29,16, II-13,19. Przełożenia w
skrzyni I-3,25, II-1,55. Smarowanie olejem LUX 10, zima LUX5.
Napęd:
Łańcuchowy, od silnika do skrzyni biegów łańcuchem 3/8"x7,5, 36 ogniw, przełożenie
3,32, od skrzyni biegów do koła tylnego częściowo osłoniętym łańcuchem ˝"x4,8 o 112
ogniwach, przełożenie 2,68
Podwozie:
Rama otwarta rurowa spawana, grzbietowa. Głowna rura nośna o średnicy 50x2, pozostałe
o średnicy 20x2. Zawieszenie koła przedniego teleskopowe bez tłumienia, o skoku
85 mm. Zawieszenie kola tylnego na podwójnym wahaczu ze sprezyna centralna i
tarczowym amortyzatorem ciernym o regulowanym tłumieniu. Skok zawieszenia 80 mm.
Błotnik przedni mocowany do dolnych nóg teleskopów, glebokotloczony. Siodło
pojedyncze z gumy piankowej pokrytej dermatoidem.
Koła:
Niewymienne o średnicy obreczy 23". Ogumienie 2,125-23. Ciśnienie powietrza przód
1,75, tył 2,25 bar.
Hamulce:
Bębnowe sterowane mechanicznie. Bębny ze stopu lekkiego, żebrowane z wtopioną
żeliwna wkładką. Średnica bębnów 97 mm szerokość szczęk 20 mm.
Instalacja elektryczna
Jednoprzewodowa o napieciu 6V. Pradnica- iskrownik dwucewkowa o mocy 17W.
Pradnica umieszczona na lewym czopie wału korbowego pod kołem magnesowym.
Wyprzedzenie zapłonu 4,5 (34st.) przed ZZ. Rozwarcie styków przerywacza
0,5 +/-0,1 mm. Swieca zaplonowa M14x175. Odstep elektrod świecy 0,5 mm.
Lampa przednia dwuswiatłowa 15/15W, tylna 3W. Sygnał elektryczny prądu
zmiennego.
Pojemności:
Skrzynka biegów 0,75 l
Zbiornik paliwa 5,75 l
Prędkość maksymalna:
60 km/h
Prędkość maksymalna użytkowa:
35 km/h
Masy:
Ciężar własny 52 kg
Dopuszczlne obciążenie 137 kg
Podstawowe wymiary:
Rozstaw osi 1234 mm. Długość całkowita 1887mm,
szerokość 650 mm, wysokość 1080mm. Wznios siodła 845 mm
Zdolność pokonywania wzniesień:
25%
Stosunek mocy silnika do cieżaru
30 KM/T
Zuźycie paliwa:
2,5 l/100 km przy 45 km/h
Stosowane barwy nadwozia:
Wiśniowa, szara, zielona
Prezentowane na zdjęciach pojazdy zostały pomalowane zgodnie z oryginalną paletą barw.
Wyposażenie:
kpl narzędzi, pompka, instrukcja
 Stan wyjściowy |
 Silnik |
 Silnik |
 tylne zawieszenie |
 Siodło |
 Tabliczka |
 Silnik |
 Silnik |
 Osprzęt kierownicy |
 MR01E |
 MR01E |
MR01E |
 MR01E |
 MR01E |
 MR01 |
|
MR01 |
 MR01 |
 MR01 |