M50 Osa

Marka: WFM

Model: OSA M50

Producent: Warszawska Fabryka Motocykli

Lata produkcji: 1959-63?

Ilość egzemplarzy: ok 12 500 szt

Historia powstania:

Model prototypowy M08 po testach i drobnych zmianach (m.in niewygodny rozrusznik ręczny zastąpiono pedałem nożnym) zdecydowano sie wprowadzić do seryjnej produkcji w WFM. Ponieważ zakład nie dysponował prasą do tłoczenia tak dużych elementów obudowy zdecydowano się na kooperacja z Huta Łabędy. Seria informacyjna Os ukazała się w lutym 1959, a seryjna produkcja ruszyła pod koniec tego roku. Skuter został dobrze przyjęty na rynku, a jego cena wynosiła 17 tys złotych (dla porównania Lambretta Id 150 kosztowała 23 tys a SHL M06U 12,5 tys. Dzięki dużym kołom jezdnym i doskonałemu zawieszeniu (mało który skuter z tego okresu miał amortyzatory hydrauliczne) pojazd nadawał się doskonale zarówno do dalekiej turystyki jak i do jazdy miejskiej.
Głównymi wadami była zbyt mała pojemność zbiornika paliwa ograniczajaca zasięg do ok 200 km i słabe chłodzenie silnika powodujące jego skłonność do zacierania.
W roku 1960 wprowadzono w modelu M50 zmiany, które wynikały z doświadczeń eksploatacyjnych. Były to: powiększenie otworów w osłonie tylnej (poprawa chłodzenia!), zmiana komory ekspansywnej tłumika (co poprawiło stopień napełniania silnika i dzięki podniesieniu jego sprawności nieco poprawiło bilans cieplny)oraz zmiana kształtu prawej obudowy silnika celem poprawienia dostępu do regulacji sprzęgła.
A tak na marginesie jeśli chodzi o powiększenie otworów w obudowie to znam kilka os M50 z roku 1961 i wszystkie mają małe otwory!.

Dane techniczne:

Silnik:

Typu 06A dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym średnica cylindra 57 mm skok tłoka 58 mm pojemność skokowa 148ccm, stopień sprężania 5,9 (podaje się też 6,5 co jak zmierzyłem jest najbliższe prawdy!). Moc znamionowa 4,6 kW przy 4800 obr/min, moment obrotowy 1,1 KGm przy 3500 obr/min. Rozrusznik nożny - pedałem.

Gaźnik:

Typu G 20S poziomy (lub opadowy w wersji z filtrem nad gaźnikiem) o średnicy przelotu 20 mm, dysza główna 75 , filtr powietrza mokry, siatkowy w dwóch wersjach wykonania - z przesłoną mocowany nad gaźnikiem i mocowany obok gaźnika bez przesłony typowy jak w SHL 150 ccm

Sprzęgło:

Cierne wielotarczowe, mokre. Umieszczone na wale wejściowym skrzyni biegów, przeniesienie napędu łańcuchem tulejkowym jednorzędowym 3/8'x7,5 mm o 44 ogniwach, przełożenie 2,31

Skrzynia biegów:

Trzybiegowa o kołach stale zazębionych, przełożenia: I-2,985, II - 1,496, III - 1 Zmiana biegów dzwignią nożną dwuramienną umieszczoną po prawej stronie pojazdu.

Napęd:

Przeniesienie napędu łańcuchem 1/2'x7,75 o 96 ogniwach

Podwozie:

Jak w prototypie Bak

Koła:

Wymienne, tarczowe o średnicy 14', ogumienie dętkowe 2.25x14, ciśnienie przód 1,2 tyl 1,6 , z pasazerem1,8 atm.

Hamulce:

Pełnopiastowe, bębnowe o średnicy bębnów 160mm

Instalacja elektryczna:

Iskrownik- prądnica prądu zmiennego 6V o mocy 28W. Świeca zapłonowa z gwintem M14x1,25 wg Bosch W240 P11S, prostownik selenowy, akumulator 7Ah. Statyczny kąt wyprzedzenia zapłonu 5 mm przed ZZ

Pojemności:

Skrzynka biegów 0,6 l (podaje się również 0,9 l))

Zbiornik paliwa 7,5 l

Ciężar:

Ciężar własny 132 kg, ciężar max 307 kg

Zużycie paliwa:

2,6 l/100 km przy 45 km/h

Wskaźniki:

Zdolność pokonywania wzniesień bd

Stosunek mocy silnika do ciężaru 31,9 KM/T

Szybkość maksymalna 75 km/h,

Szybkość użytkowa 60 km/h

Stosowane barwy nadwozia:

beżowa, później wiśniowa, seledynowa.
Obręcze kół - zawsze kość słoniowa, podwozie - czarna

Wyposażenie:

Komplet narzędzi, pompka do opon

Instrukcję obsługi a także katalog części do M50 znajdziecie na stronach poświęconych temu modelowi - patrz "inne strony". Zwracam jednak uwagę, że zarówno katalog jak i instrukcja szybko się dezaktualizowały i już po wyjściu z drukarni miały ręcznie nanoszone zmiany. Książka napraw M50, którą posiadam również róźni się od katalogu i instrukcji.
I tak niektóre Osy miały tylne amoryzatory bez dolnych szklanek, a górne aluminiowe. Dźwignie hamulca (przy bębnach) też występowały w dwóch kształtach, kierownice miały przyspawane uchwyty do rączek hamulców (jak w WFM), a w ostatnich seriach mocowane opaskowo jak w M52.
Inny jest gaźnik i filtr powietrza - z przesłoną mocowany nad gaźnikiem lub mocowany obok gaźnika bez przesłony typowy jak w SHL 150 ccm (Fot 6))

Jeśli zaś chodzi o słynną "skłonność do zacierania się" to należy zwróćić szczególną uwagę na zachowanie fabrycznych parametrów i nastaw. Każda zamiana może spowodować wzrost temperatury silnika i w konsekwencji jego zatarcie. Dotyczy to szczególnie - oryginalnego układu wydechowego, dysz i nastaw gaźnika oraz w szczególności niespotykanego w innych wykonaniach pochodnych silnika S01 statycznego kąta wyprzedzenia zapłonu wynoszącego aż 4,5 mm przed ZZ (skuter bardzo lubi "oddawać" podczas kopania w rozrusznik). Wszelkie nierozważne próby zubożenia mieszanki i zmiany kąta zapłonu skutkują zakłóceniem równowag i wzrostem temperatury silnika.
Warto tu również przypomnieć że prędkośc maksymalna trwała wynosi ok 60 km/h, oraz ze dwusuw nie lubi długich zjazdów bez gazu (dobrze jest co kilkaset metrów wcisnąć sprzęgło i "przegazować"silnik), a także z uwagi na brak dmuchawy długich podjazdów.

Pojazd na poniższych zdjęciach - 6 do 12 - również własność Szymona - pochodzi z roku 1959 i ma fabryczny numer ramy 50 a więc pochodzi właściwie z serii próbnej, jak można przeczytać w zachowanych dokumentach przekazanym pierwszemu właścicielowi do testów.
Stan pojazdu jak widać na zdjęciach kwalifikuje go do kapitalnego remontu, a nieoryginalne są tu: owiewka przednia (M52),obudowa lampy, oraz siodło (z innego pojazdu M50). Silnik pochodzi z tego pojazdu i ma równie niski numer 237.
Z ciekawostek należy zwrócić uwagę na :

- zawieszenie tylne z amortyzatorami o niepełnej stalowej obudowie (późniejsze M 50 miały również takie teleskopy z górnymi szklankami aluminiowymi)
- inny niż w późniejszych modelach - łukowaty - kształt kierownicy
- obudowa tylna w oryginalnym kolorze seledynowym z nieczęsto spotykaną kratką z napisem "WFM"
- gaźnik w wersji innej niż w instrukcji i katalogu z roku 59 - mocowany na kolanku - taki jak w późniejszej produkcji - charakterystyczny dla M50 zestaw - biała kedra pod obudową lampy, czarne linki i czarne manetki. (przełącznik śąwiateł jest najprawdopodobniej nieoryginalny).

WFM OSA M50 - schemat instalacji elektrycznej
Tu znajdziesz katalog części zamiennych