|
Motocykl typ M01 - Sokół 125
|
|
Model: M01 - Sokół 125
Producent: PZS Warszawa
Lata produkcji: 1948-1950
Ilość egzemplarzy: 2000.
Historia powstania:
Decyzja o budowie krajowego przemysłu motocyklowego zapadła 1 lipca 1946 roku.
Na jej mocy podstawą indywidualnego transportu w kraju miał stać się popularny
małolitrażowy motocykl napedzany silnikiem dwusuwowym. Jako wzór obrano DKW 125 RT
sprawdzonym w tysiącach egzemplarzy w okresie wojny. Wzorzec był dobry, ponieważ jak
pokazały lata późniejsze był to najczęściej kopiowany motocykl na świecie. Na jego
bazie powstały m.in.:
- Moskwa 125
- Mińsk 125
- K 55
- MZ 125
- Yamaha 125YA1
- BSA Bantam 125
- Harley-Dawidson 125
W 1946 roku rozpoczęto prace projektowe w dwóch zespołach:
Podwozie powstawało w Warszawie w Wydziale Motocyklowym Centralnego Biura Technicznego
pod kierownictwem inz. Stefana Porazinskiego i inż. Tadeusza Herynga znanych z przedwojennego PZInż,
silnik opracowywał zespół z biura konstrukcyjnego silników dwusuwowych
z Bielska Białej, pod kierownictwem mgr inz. Fryderyka Blumke, który przed wojna był
kierownikem dzialu silników w wytwórni Steinhagen i Stransky w Warszawie.
Silnik był wierną kopią silnika DKW (udało mi się nawet złożyć połówkę karteru SHL
z połówką karteru DKW!).Zmieniono w zasadzie tylko osprzet. W miejsce oryginalnej
pradnicy Bosch 35/45W, zastosowano polski pradnico-iskrownik 17W/6V, którego
produkcji podjęły się Zakłady Wytwórcze Aparatury Oswietleniowej (dawniej A.
Marciniak), a zamiast gaźnika Bing, wprowadzono Amal E68/16, o podobnej
charakterystyce. Ponadto obniżono stopień sprężania, a co za tym idzie, moc i obroty, przystosowujac silnik do pracy na gorszym paliwie.
Silnik otrzymal oznaczenie S01 i był punktem wyjścia do prawie wszystkich konstrukcji
powojennych.
Pierwsze 6 sztuk prototypowych silników wykonała narzędziownia Zakładów Metalowych
w Ustroniu Śląskim koło Cieszyna(przed wojna "Brevillier" Spółka A.Urban i Synowie),
a seryjną produkcję ulokowano w Państwowych Zakładach Lotniczych - późniejszej Wytwórni
Sprzętu Komunikacyjnego WSK na Psim Polu pod Wrocławiem. Były to niemieckie zakłady
Junkersa i produkcja silników motocyklowych traktowana była, jako próba rozruchowa
przed planowanym powrotem do produkcji lotniczej.(zakład ten produkował później
m.in. silniki SM01 i SM02 do motorowerów oraz przyczepne silniki "Gnom" w wersji
rowerowej i kajakowej) Te lotnicze powiązania były widoczne na lewej pokrywie
silnika, w postaci znaku PZL - lecącego ptaka. Dopiero w 1954 r.
produkcję silników S01 przejęła całkowicie Warszawska Fabryka Motocykli - na pokrywie pojawił się napis "WFM".
Cztery prototypowe podwozia wykonano w zakładach rowerowych "Apollo" w Czechowicach-
Dziedzicach.
22 lipca 1947 roku dwa motocykle Sokół 125 zostały przedstawione w Ministerstwie Przemysłu
i Handlu. Podjęto decyzję o uruchomieniu produkcji seryjnej. Produkcja ta miała być początkowo
ulokowana w Wirku pod Katowicami, a ostatecznie zlokalizowano ją w przedwojennych zakładach
amunicyjnych "Pocisk", późniejszych Państwowych Zakładach Samochodowych PZS przy ulicy Mińskiej
w Warszawie.
Produkcję seryjną rozpoczęto w marcu 1948, jej skala była jednak stosunkowo niewielka ze
względu na ograniczoną powierzchnię hal montażowych, jak i na konieczność stosowania
importowanych rur na ramy.
Ostatecznie z końcem roku 1950 produkcję Sokoła 125 wstrzymano po wyprodukowaniu ok. 2000 szt motocykla.
Dane techniczne:
Silnik:
Typu S01, dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym, średnica cylindra 52 mm, skok tłoka 58 mm,
pojemność skokowa 123 ccm, stopień sprężania 6. Moc maksymalna 3,0 kW (4 KM) przy 4250 obr/min,
maksymalny moment obrotowy 7,36 Nm przy 3000 obr/min. Dadłub silnika ze stopu lekkiego stanowił
obudowę silnika, sprzęgła i skrzyni biegów, cylinder żeliwny, głowica ze stopu lekkiego.
Wał korbowy kuty, składany podparty na czterech łożyskach kulkowych. Tłok ze stopu
lekkiego z wypukłaym denkiem, dwa pierścienie uszczelniające. Rozrząd tłokowy, smarowanie mieszankowe 20:1
Chłodzenie swobodnym opływem powietrza.
Gaźnik:
Amal E68/16 o średnicy gardzieli 16 mm, filtr powietrza mokry siatkowy, przesłona
rozruchowa na filtrze powietrza
Sprzegło:
mokre trzytarczowe, sześć sprężyn dociskowych, ślimakowy mechanizm włączający
Skrzynia biegów:
trzybiegowa o stale zazębionych kołach. Przełożenia I-3,16, II - 1,49, III- 1,00
Zmiana biegów dźwignią nożną po lewej stronie silnika.
Napęd:
jednorzędowym łańcuchem rolkowym 1/2"x5,2 mm o 114 ogniwach. Przełożenie 3,42
Podwozie:
Rama kołyskowa zamknięta pojedyńcza rurowa. Dwa łożyska kulkowe osadzone w główce ramy.
Koło przednie zwieszone na widelcu trapezowym z centralną sprężyną śrubową typu baryłkowego
, dwa amortyzatory cierne z regulacją docisku. Zawieszenie koła tylnego sztywne.Błotniki
tłoczone blaszane, bagażnik tłoczony oparty na dwóch wspornikach przykręconych do blach węzłowych ramy,
siodło stalowe wyściełane skórą, mocowane z przodu wahliwie za pomocą blaszanych wsporników, z tyłu na dwóch sprężynach.
Skrzynka narzędziowa w postaci walcowej puszki mocowanej pod siodłem do ramy. Podstawka centralna
tłoczona z blachy, częściowa osłona łańcucha, zbiornik paliwa spawany z wytłoczek stalowych.
Koła:
Szprychowe niewymienne(31 szprych średnicy 3,1mm), obręcze stalowe 1,7"x19", piasty tłoczone, nitowane,pokrywy piast odlewane z auuminium
Hamulce:
Mechaniczne, bębnowe. Bębny tłoczone z blach stalowej. Średnica bębnów 125 mm. Hamulec
przedni uruchamiany linką Bowdena, tylny sztywnym cięgłem. Dźwignia hamulca tylnego odlewana.
Instalacja elektryczna:
Zapłon iskrownikowy, prądnica - iskrownik osadzona na lewym czopie wału korbowego.
Statyczne wyprzedzenie zapłonu 27st przed GMP. swieca M14x1,25 175wg Boscha. Prądnica
6V 17W, reflektor przedni ze światłem postojowym, drogowym i mijania, lampa tylna ze światłem
pozycyjnym i oświetleniem tablicy rej. Przełącznik świateł trójpołożeniowy mocowany na kierownicy,
Wyłacznik zapłonu - przycisk na kierownicy.
Pojemności:
Pojemność zbiornika paliwa 10 l
Ciężar:
masa własna 80 kg
Zużycie paliwa:
3 l/100 km
Wskaźniki:
Predkość maksymalna
67 km/h
Stosowane barwy nadwozia:
czarna
Wyposażenie:
kpl narzędzi, pompka do kół